Vanaf het moment dat je erachter komt dat je vrouw of vriendin zwanger is kom je terecht in een wereld waar vrouwen de dienst uit maken. Het voelt als Alice die in het konijnenhol valt en op een plek landt waar niets is zoals het lijkt: Wonderland. Je kijkt om je heen. Eerst zie je dat alle kleuren verdwenen zijn en er alleen maar eindeloos veel tinten van blauw en roze zijn overgebleven. En als je ogen daaraan gewend zijn, valt het je op dat waar je ook komt er bijna geen man te vinden is.
Terwijl de buik van je partner groeit, je je baby in je armen hebt en je kind op ziet groeien, ga je het normaal vinden. Gesprekken die je voert over je kinderen heb je met vrouwen. De professionals – van de verloskundige tot de kraamhulp en van de consultatiebureau-arts tot de juf op school – zijn vrouwen. En verder praat je vooral met je vrouw, een vriendin, de buurvrouw of je (schoon)moeder over je kind. Het zal wel zo horen, denk je.
Toch knaagt er af en toe iets. Je bent een vader en merkt dat dat niet hetzelfde is als een moeder. Je hebt misschien geen woorden voor wat dat verschil dan precies is. Maar je vraagt je af en toe af hoe al die andere vaders dat eigenlijk doen met hun kinderen. Waar genieten zij van en hoe gaan zij om met hun frustraties?
Maar in plaats van in actie te komen, laat je dat gevoel wegebben. Je blijft in Wonderland, tussen de vrouwen. Want daar ben je nu aan gewend. En ergens is dat ook wel prettig. Bewust of onbewust spelen de volgende 3 redenen mee in je keuze om het zo te laten:
1. Vrouwen hebben een natuurlijke kennis en voorsprong als het gaat om zwangerschap/bevallen/kinderen
Vrouwen krijgen kinderen. Dat weten zij zelf al veel langer dan jij. Hun lijf is er op toegerust. Tijdens de zwangerschap wordt dat alleen maar duidelijker. Jullie baby groeit in haar buik, haar lijf verandert, hormonen spelen een rol en zo wordt zij 9 maanden lang fysiek voorbereid op komst van de baby. En dat proces gaat ook na de bevalling door. De sterke fysieke band tussen moeder en kind zit vastgebeiteld in ons DNA en is één van de redenen waarom wij als soort overleven. Daarnaast of daardoor zijn vrouwen veel meer dan mannen gefocust op ‘hoe ze het willen doen’ tijdens de zwangerschap, bevalling of in het grootbrengen van de kinderen. Je partner leest meer, kijkt meer en weet meer.
De professionals bevestigen deze situatie. Veel verloskundigen of kraamhulpen spreken je partner aan en niet jou. Vergelijk het met een bezoek aan de garage met je partner. Als zij vraagt hoe een koplamp vervangen moet worden, is er een grote kans dat het antwoord aan jou wordt gegeven. Want jij zult het uiteindelijk wel moeten doen. Tenminste, zo is de veronderstelling. Zo gaat het ook in de vrouwenwereld. Die natuurlijke kennis en voorsprong wordt dus door de omgeving in stand gehouden. Ook omdat je vrouw – anders dan jij – vaak wel met andere vrouwen praat over de kinderen. Met hun moeder, vriendinnen of op het internet. Kortom, je kunt nooit net zo veel weten als je vrouw. Waarom zou je er dan überhaupt aan beginnen?
2. Toegeven dat je niet alles – of bijna niets – weet, voelt als falen
‘Ik zoek het zelf wel uit.’ Als er iets is dat mannen goed kunnen is het met daadkracht en doelgerichtheid naar oplossingen zoeken. In veel situaties is dat een zegen. Maar er zit een keerzijde aan de medaille. Als je je daadkracht inzet om iets in je eentje uit te zoeken terwijl je eigenlijk iemand anders nodig hebt om je te helpen, maak je het jezelf erb moeilijk. Daadkracht wordt dan trots. Je ego zit je in de weg en je gaat het wiel helemaal opnieuw uitvinden.
Als het gaat om praktische zaken als ‘welke maxi-cosi is het beste?’ of ‘waar koop het goedkoopst mijn baby uitzet’, ben je misschien nog wel bereid om een vriend of een collega te raadplegen. Maar vragen als ‘hoe kom ik in godsnaam de hele dag door met mijn baby/dreumes/peuter als mijn vrouw werkt?’ zijn een stuk lastiger om te stellen. Want als je die stelt geef je echt toe dat je iets niet weet. Misschien vindt de ander je daardoor wel een slechte vader. En dat is natuurlijk het laatste wat je wilt. Dus blijf je in je eentje aanmodderen. In de hoop dat – bij voorbeeld – het slaapritme van je kind snel verandert, zodat je vaker de deur uit kunt.
3. Je ziet mannen eerder als concurrent dan als kameraad
Mannen hebben de onbewuste neiging om andere mannen argwanend te beschouwen. Je ziet een nieuwe man op je werk of het schoolplein eerder als een concurrent dan als een kameraad. Ook dit is een ego-ding. Misschien is hij knapper dan jij, verdient hij meer, is hij leuker met zijn kinderen of wat dan ook. We proberen dit vaak te ontkennen, maar ga maar eens na bij jezelf. Hoe open ben jij als jij een man die je nog niet kent tegenkomt en die ongeveer even oud is? Ga je op hem af of kijk je de kat uit de boom? De competentie-reflex is sterk. Dat is misschien ook iets dat in ons DNA zit vastgebakken, een soort oer-reflex om je eigen territorium te bewaken of je roedel te beschermen. Maar handig is het niet. Competitie is loze energie. Je blijft dat jongetje dat het verst wil kunnen plassen. En het levert je niets op. Als je weet dat jij meer verdient dan hij, geeft dat misschien opluchting. Jij kunt beter voor je gezin zorgen, denk je. Maar tegen de volgende man die je tegenkomt zul je het dan geheid wel afleggen. De enige oplossing hiervoor die je goed kent, is terugtrekken en die andere mannen uit de weg gaan. Dan weet je niet precies in wat voor auto ze rijden of wat ze met hun kinderen doen. En zo voorkom dat je ego een deuk krijgt.
Maar nu is het tijd om wakker te worden.
Ik denk dat je veel van het bovenstaande herkent. En ik denk ook dat je dat graag anders zou willen. Je voelt waarschijnlijk in heel je lijf dat dit mannenloze Wonderland, waaraan je zelf een grote bijdrage levert, niet de ideale plek is voor een vader die wil leven vanuit zijn eigen waarheid. Je wilt een vader zijn die kracht, wijsheid en liefde voorleeft aan zijn kinderen. Dat vraagt om een verandering van perspectief.
Het mooie is dat je alle drie de bovenstaande redenen op één manier uit je systeem kunt krijgen:
Je voelt dat je het als vader altijd maar in je eentje moet doen. Dat gevoel komt voort uit een soort onvermogen om vanuit liefde naar je eigen doen en laten te kijken. Je bent te streng voor jezelf. Als jij jezelf op je kop geeft voor het feit dat je niet zoveel over kinderen weet als je vrouw, dan ben je de verkeerde wedstrijd gaan spelen.
Natuurlijk weet zij meer. Ze voelt ook meer. Ze is een vrouw. Ze heeft jullie baby 9 maanden gedragen. Dat kun jij nooit inhalen. Maar dat hóeft ook niet. Het gaat er namelijk niet om wie het het beste weet. Het gaat er om dat jullie samen een gezin zijn. Dat jullie samen kijken hoe je het gezin wilt zijn dat je voor ogen hebt. Je vrouw heeft daarin haar bijdrage en jij de jouwe. Als zij regelmatig met een nieuw artikel of website komt waar ze helemaal blij van wordt, verwelkom dat dan. Dat is blijkbaar haar inbreng in jullie gezin. Je hoeft het niet altijd met haar eens te zijn natuurlijk. Maar je hoeft ook niet net zo hard als zij op zoek te gaan naar nieuwe informatie. Jij brengt andere dingen in in het gezin.
Wat die dingen zijn of hoe je dat doet, hoef je ook niet in je eentje uit te zoeken. Overal om je heen zijn andere vaders. En zij zijn ook allemaal bezig met hoe ze hun vaderschap in willen vullen. Brené Brown schrijft veel over de kracht van kwetsbaarheid. Juist als je de façade laat zakken en jezelf laat zien, verschijnt je ware kracht. Het is krachtig om die ene vader op het kinderdagverblijf te vragen hoe hij het voor elkaar krijgt dat zijn dochter iedere keer zo makkelijk haar schoenen en jas aantrekt, terwijl die van jou er een groot drama van maakt. Veel krachtiger in ieder geval dan iedere keer maar weer aanprutsen, irriteren en geen idee hebben hoe je ooit voor elkaar moet krijgen.
Authenticity is a collection of choices that we have to make every day. It’s about the choice to show up and be real. The choice to be honest. The choice to let our true selves be seen. – Brené Brown
Je ware zelf laten zien aan degenen waar je het meest voor op je hoede bent: die andere vaders. Dat is even slikken. Maar je kunt alleen inpluggen op al die aanwezige vaderkennis en vaderervaring als je daartoe bereid bent. Als je wilt stoppen met het wiel opnieuw uit te vinden, zul je jezelf moeten laten zien. Waar loop je tegenaan, wat vind je moeilijk, wanneer kun je je kinderen achter het behang plakken? Maar ook: wanneer sta je te glunderen, wanneer ben je trots op jezelf, wanneer ben tot tranen toe geroerd?
Als je de façade laat zakken kun je niet alleen zelf om hulp vragen, je laat ook toe dat anderen naar jou toe komen. Met je openheid inspireer je anderen. En zo maak je van je concurrenten nieuwe kameraden.
‘Show up and be real,’ schrijft Brené Brown. Dat gaat niet over wie het verst kan plassen. Of misschien toch wel, maar dan vanuit kameraadschappelijkheid. Als een spel. Maar dan maakt het niet meer uit wie er wint, als we elkaar maar in het spel kunnen ontmoeten. En ik weet zeker dat je dan veel eerder de vader wordt die je je kinderen gunt.
Warme groet!
Jeroen | De Praktijkvader
PS Je kunt meteen aan de slag met het ontmoeten van andere vaders. In april start ‘Vadervuur’. De training voor mannen die hun kinderen de beste vader gunnen. Op een prachtige locatie aan de rand van het bos bij Nijmegen. Vuur, vaders, verbinding. Ontmoeten en uitdagen. Check alle info op: www.praktijkvader.nl/vadervuur
Prachtig artikel
Denk ook de inprentingen die we mee gekregen hebben, net zoals de gedachte dat hengsten in de paardenwereld niet goed functioneren! Is misschien een beetje een aparte vergelijking, maar herken daar veel in terug wat je schrijft, in de kudde paarden die we hier hebben. De hengsten zijn eigenlijk uitmuntende opvoeders voor de kids, en de moeders laten ze hun gang gaan, daar het goed is! Er is geen gedachte vanuit het Ego – Ratio, er is alleen het zijn en het zorgen voor veiligheid! Als er dan een hengst of ruin binnen komt die erg is opgevoed door de mens, zie je duidelijk de ongemakken bij dit paard! Alsof het denkt, wat moet ik doen! Er is ook veel samenwerking tussen de hengsten in de kudde in volledige vertrouwen! Denk als de ratio een beetje uit gezet word, en werken vanuit het hart, en vertrouwen dat je alles doet uit liefde, het kind dit voelt en weet! Wat je zegt, wees in het moment, daar war alles gebeurd! Mooi hoor!